Комплекс будынкаў добрушскай папяровай фабрыкi

Комплекс будынкаў Добрушскай пісьмова-папяровай фабрыкі — каштоўны помнік прамысловай архітэктуры канца XIX — пачатку XX стагоддзя, размешчаны ў горадзе Добруш Гомельскай вобласці. Ён займае значную тэрыторыю з замкнёнай забудовай, якая ўключае адна- і двухпавярховыя карпусы. Цэнтральны адміністрацыйны будынак вылучаецца асіметрычнай аб’ёмна-прасторавай кампазіцыяй, зубчастымі вежамі па вуглах і дэкаратыўнымі элементамі, характэрнымі для неаготыкі. Уздоўж перыметра фабрыкі размяшчаюцца вытворчыя карпусы, што ўтвараюць архітэктурна цэласны ансамбль. Наведванне комплексу магчыма толькі па папярэднім узгадненні.

Гісторыя

Гісторыя прадпрыемства пачынаецца у 1870 годзе, калі па ініцыятыве князя Фёдара Іванавіча Паскевіча ў Добрушы быў заснаваны завод па вытворчасці драўнянай масы. Ужо на наступны год ён быў пераўтвораны ў папяровую фабрыку. Значны ўнёсак у развіццё прадпрыемства зрабіў Антон Ігнатавіч Стульгінскі, які ўзначаліў фабрыку ў 1877 годзе. Пад яго кіраўніцтвам адбылося тэхнічнае пераабсталяванне і ўкараненне інавацый, уключаючы першае ў Беларусі электрычнае асвятленне. У дарэвалюцыйны перыяд фабрыка стала адной з найбуйнейшых у Расійскай імперыі. У савецкі час прадпрыемства не толькі было адноўлена пасля вайны, але і істотна пашырана. З 2010 года фабрыка функцыянуе як філіял холдынга «Беларускія шпалеры».

Архітэктура

Архітэктурны вобраз комплексу вылучаецца выразнасцю і стылістычнай цэласнасцю. Адміністрацыйны будынак мае нерэгулярную планіроўку і падкрэсленую вертыкальнасць дзякуючы вуглавым вежам. Вытворчыя карпусы выкананы з цэглы, фасады падзелены плоскімі лапаткамі і ўпрыгожаны арнаментальнымі паяскамі пад карнізамі. У афармленні прахадной выкарыстаны лучковыя вокны з ліштвамі і замкавым каменем, што надае будынку ўрачысты выгляд. Кампазіцыйнай дамінантай комплексу з’яўляецца высокая вуглавая вежа з паўцыркульнымі вокнамі. Архітэктура будынкаў з’яўляецца узорам псеўдагатычнага стылю у прамысловым будаўніцтве Беларусі.