Помнік Бібліі Брэсцкай

У Брэсце, на скрыжаванні вуліц Пушкінская і Кірава, побач з абласной бібліятэкай імя М. Горкага, устаноўлены помнік Брэсцкай Бібліі, вядомай таксама як Радзівілаўская Біблія. Гэты арт-аб’ект стаў знакавай падзеяй, прымеркаванай да 500-годдзя беларускага кнігадрукавання, і прыцягвае ўвагу турыстаў, якія цікавяцца гісторыяй і культурнай спадчынай Беларусі.

Гісторыя выдання Брэсцкай Бібліі

Брэсцкая Біблія была выдадзена ў 1563 годзе па ініцыятыве маршалка і канцлера Вялікага Княства Літоўскага — несвіжскага князя і віленскага ваяводы Мікалая Радзівіла Чорнага. Гэта польскамоўны пераклад Святога Пісання, наклад якога склаў больш за 500 экзэмпляраў. Для працы над выданнем былі запрошаны лепшыя мастакі і перакладчыкі Еўропы. Выданне стала адным з самых выдатных узораў паліграфічнага мастацтва эпохі Рэнесансу і каштавала Радзівілу 10 тысяч дукатаў.

Брэсцкая Біблія — шэдэўр эпохі Рэнесансу

На тэрыторыі Вялікага Княства Літоўскага Брэсцкая Біблія лічылася адным з лепшых выданняў XVI стагоддзя. Сёння ў свеце захавалася каля 120 экзэмпляраў гэтага рарытэта, але ніводны з іх не дайшоў да нас у поўным аб’ёме. У Брэсцкай абласной бібліятэцы захоўваецца частка арыгінала, больш за 100 старонак унікальнага фаліянта.

Апісанне помніка Брэсцкай Бібліі

Помнік уяўляе сабой скульптурную кампазіцыю ў выглядзе раскрытай кнігі з эстампам і датай выдання Брэсцкай Бібліі. Ён адліты з бронзы і ўсталяваны на каменным пастаменце. Аўтар працы — скульптар Антон Нічыпору́к, які назваў гэтую кампазіцыю сімвалам эпохі асветніцтва і адраджэння. Побач з помнікам абсталявана кропка Wi-Fi, якая дазваляе ўсім жадаючым даведацца больш пра гісторыю стварэння Брэсцкай Бібліі.

Помнік як частка культурнай спадчыны Брэста

На ўрачыстым адкрыцці памятнага знака прысутнічалі прадстаўнікі мясцовых уладаў, устаноў культуры і адукацыі, а таксама жыхары горада. Старшыня Брэсцкага гарвыканкама Аляксандр Рагачук адзначыў, што помнік Брэсцкай Бібліі стаў важнай часткай падрыхтоўкі да 1000-годдзя Брэста. Гэта сімвал гістарычнай праўды, удзелу дзяржавы і мецэнатаў, а таксама стымул для брэстчан вывучаць гісторыю свайго горада.

Лёс Брэсцкай Бібліі сёння

Сёння ў свеце захавалася толькі 40 экзэмпляраў Брэсцкай Бібліі, якія знаходзяцца ў найбуйнейшых бібліятэках — Расійскай нацыянальнай бібліятэцы імя М. Е. Салтыкова-Шчадрына (Санкт-Пецярбург), бібліятэцы Акадэміі навук Літвы, бібліятэцы Ягелонскага ўніверсітэта (Кракаў) і Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН Беларусі. У 2003 годзе намаганнямі прафесара Ягелонскага ўніверсітэта Вацлава Валецкага і мецэната Пятра Кролікоўскага быў адноўлены экзэмпляр Брэсцкай Бібліі, які цяпер лічыцца рарытэтам.

Вяртанне ўнікальнага фаліянта

Улады Брэста актыўна працуюць над тым, каб знайсці і вярнуць Брэсцкую Біблію ў родны горад. Паводле меркавання экспертаў, яе вяртанне стане знакавай падзеяй у культурным жыцці горада. Кошт гэтага фаліянта сёння складае каля 50 тысяч долараў — невялікія грошы для такога ўнікальнага помніка гісторыі і мастацтва.