- Галоўная
- →
- Славутасці
- →
- Помнік Феліксу Дзяржынскаму ў г. Мінск
Помнік Феліксу Дзяржынскаму ў г. Мінск
Многія гістарычныя асобы і сёння выклікаюць спрэчкі адносна правільнасці ці няправільнасці сваіх дзеянняў. На жаль, да нашых дзён захаваліся далёка не ўсе гістарычныя сведчанні і доказы, таму жыццё многіх застаецца загадкай. Прыкладам чалавека, несумненна, які ўнёс значны ўклад у гісторыю Савецкага Саюза і Беларусі, але застаецца свайго роду «цёмнай конікай» для нашчадкаў, з'яўляецца Фелікс Эдмундавіч Дзяржынскі.
Гісторыя станаўлення асобы Дзяржынскага
Фелікс Эдмундавіч нарадзіўся ў маёнтку Дзяржынава, які знаходзіўся на тэрыторыі сучаснай Мінскай вобласці, Валожынскага раёна. Яго сям'я належала да заможнага польскага дваранства. Нягледзячы на камфортныя ўмовы жыцця, малады Дзяржынскі з ранніх гадоў праяўляў радыкальныя погляды, якія і вызначылі яго далейшы лёс.
Адукацыю ён пачынаў у гімназіі, аднак не змог яе скончыць, бо быў прыгавораны да ссылкі на тры гады за рэвалюцыйную дзейнасць. У гэты час ён ужо актыўна ўдзельнічаў у дзейнасці літоўскай сацыял-дэмакратычнай арганізацыі, адкрыта выступаючы супраць расійскай манархіі.
Рэвалюцыйная дзейнасць і ўплыў на гісторыю
Да 1917 года Фелікс Дзяржынскі неаднаразова падвяргаўся арыштам за ўдзел у антыўрадавых выступленнях у Варшаве, Коўне і Вільні. Амаль уся яго маладосць прайшла ў турмах і ссылах, але гэта толькі ўмацавала яго ідэалагічныя перакананні.
Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года ён заняў ключавыя пазіцыі ў створанай Ваеннай Надзвычайнай Камісіі (ВЧК), якая пазней была ператворана ў КДБ. Менавіта за гэта яго часта называюць заснавальнікам савецкіх спецслужбаў.
Акрамя працы ў ВЧК, Дзяржынскі займаў пасаду народнага камісара ўнутраных спраў і шляхоў зносін, а таксама ўзначальваў камісію па паляпшэнні жыцця дзяцей. Пры гэтым ён актыўна падтрымліваў палітыку «чырвонага тэрору» і змагаўся з контррэвалюцыйнымі рухамі. Памёр ён у 1926 годзе і быў пахаваны каля Крамлёўскай сцяны.
Помнікі і гістарычная спадчына
Незалежна ад таго, якую ролю адыграў Фелікс Дзяржынскі ў гісторыі, яго постаць застаецца значнай. У Мінску ўстаноўлена некалькі помнікаў у яго гонар, самы вядомы з якіх знаходзіцца на вуліцы Камсамольскай.
У 1947 годзе, у гонар 70-годдзя дзеяча, быў адкрыты помнік каля будынка Камітэта дзяржаўнай бяспекі. Яго аўтарамі сталі вядомы скульптар З. І. Азгур і архітэктар В. М. Волчак. Манумент уяўляе сабой бронзавы бюст на гранітным пастаменце, упрыгожаны рэльефнай гірляндай.
Гэты помнік вядомы не толькі ў Беларусі, але і за яе межамі. Хоць ён не ўваходзіць у стандартныя турыстычныя маршруты, многія падарожнікі імкнуцца яго ўбачыць, наведваючы Мінск.
Экскурсіі па Мінску: гістарычная спадчына
Для турыстаў, якія цікавяцца гісторыяй Беларусі і савецкага перыяду, Мінск прапануе мноства цікавых экскурсійных маршрутаў. Падчас экскурсій па Мінску можна наведаць знакавыя месцы, звязаныя з імем Фелікса Дзяржынскага, а таксама іншыя помнікі, прысвечаныя рэвалюцыйнаму мінуламу краіны.