- Галоўная
- →
- Славутасці
- →
- Помнік С.І.Грыцаўца
Помнік С.І.Грыцаўца
Бронзавы бюст знакамітаму савецкаму лётчыку-знішчальніку 1930-х гадоў С.І. Грыцаўцу, першаму двойчы Герою Савецкага Саюза, ураджэнцу Навагрудчыны Сяргею Грыцаўцу (1909–1939), быў створаны ў 1955 годзе скульптарам Заірам Азгурам.
Гісторыя помніка Сяргею Грыцаўцу
Першапачаткова помнік быў усталяваны на цэнтральнай алеі парку 30-годдзя БССР, які сёння носіць імя Янкі Купалы. Аднак у 1972 годзе бюст перанеслі на бульвар па вуліцы Леніна, дзе ён знаходзіцца і сёння, гледзячы ў бок галоўнага праспекта Мінска. Цікава, што насупраць помніка Грыцаўцу пазней быў усталяваны манумент заснавальніку Чырвонага Крыжа Анры Дзюнану.
Ваенны шлях Героя Савецкага Саюза
Сяргей Іванавіч Грыцавец нарадзіўся ў 1909 годзе і за сваё кароткае, але насычанае жыццё здзейсніў мноства подзвігаў. Варта адзначыць, што многія з яго заслуг звязаны не з Беларуссю ці СССР, а з замежнымі краінамі.
Подзвігі ў небе Іспаніі
У 1936–1938 гадах, падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі, Грыцавец праявіў сябе як адзін з найлепшых лётчыкаў-знішчальнікаў. Ён збіў каля сарака варожых самалётаў, з іх трыццаць – толькі за першы год. У адзін з дзён яму ўдалося знішчыць адразу сем фашысцкіх самалётаў, што значна паўплывала на ход баявых дзеянняў. За гэтыя подзвігі малады лётчык быў удастоены звання Героя Савецкага Саюза.
Другая ўзнагарода і трагічны фінал
Другую зорку Героя Савецкага Саюза Сяргей Грыцавец атрымаў у 1939 годзе падчас баявых дзеянняў на рацэ Халхін-Гол, дзе савецкія войскі змагаліся з японскай арміяй. У адным з баёў ён здзейсніў неверагодны ўчынак – выратаваў камандзіра, які катапультаваўся з палаючага самалёта і атрымаў раненні. Лётчык адважыўся спусціцца на сваім аднаместным самалёце ў самае полымя бою, каб падабраць камандзіра. Аднак у тым жа годзе Грыцавец трагічна загінуў падчас выканання задання ў вёсцы Болбасава Віцебскай вобласці.
Памяць пра героя
Імя першага двойчы Героя Савецкага Саюза ўвекавечана ў многіх гарадах. У Мінску ў 1952 годзе ў яго гонар была названа вуліца, размешчаная побач са станцыяй метро «Трактарны завод». У 1966 годзе на адным з дамоў гэтай вуліцы быў усталяваны мемарыяльны знак. Акрамя таго, вуліцы імя Грыцаўца ёсць у Маскве, Оршы, Харкаве і іншых гарадах былога СССР.
Помнік Грыцаўцу ў Мінску
Сёння помнік Сяргею Грыцаўцу можна ўбачыць у самым цэнтры Мінска, на бульвары па вуліцы Леніна. Манумент, створаны ў 1955 годзе, быў распрацаваны архітэктарамі Г.В. Сысоевым і С.С. Мусінскім, а скульптарам выступіў Заір Азгур. Бюст выкананы ў строгім і ўрачыстым стылі, які сімвалізуе сілу і мужнасць легендарнага лётчыка.
Экскурсіі да помніка Сяргею Грыцаўцу
Наведванне помніка Сяргею Грыцаўцу ўключана ў многія экскурсіі па Мінску. Турысты, якія цікавяцца ваеннай гісторыяй і гераічным мінулым, могуць убачыць манумент у рамках ваенна-гістарычных або агульных экскурсійных праграм. Дзякуючы зручнаму размяшчэнню ў цэнтры горада, помнік лёгка даступны для ўсіх гасцей і жыхароў сталіцы.