Будынак былога хедэры

Будынак былога хедэра ў Віцебску – унікальны помнік яўрэйскай культуры і гісторыі горада. Гэта адно з нешматлікіх сведчанняў шматвяковай прысутнасці яўрэйскай супольнасці ў Віцебску, унёсак якой у развіццё горада цяжка пераацаніць. У гэтым будынку з ранніх гадоў вучыўся вялікі мастак Марк Шагал, чыя творчасць праславіла Віцебск на ўвесь свет.

Гісторыя стварэння

Да рэвалюцыі Віцебск быў адным з найбуйнейшых яўрэйскіх цэнтраў у Расійскай імперыі. У горадзе налічвалася каля 35 хедэраў – традыцыйных яўрэйскіх пачатковых школ, дзе хлопчыкі вучыліся асноўным рэлігійным дысцыплінам, чытанню і пісьму. Адна з такіх школ знаходзілася ў будынку на вуліцы Калінаіна. Менавіта тут з 3 да 13 гадоў вучыўся Марк Шагал, засвойваючы культуру і традыцыі свайго народа, якія пазней знайшлі адлюстраванне ў яго мастацтве. Пасля рэвалюцыі і ў выніку гістарычных падзей яўрэйская спадчына Віцебска была амаль поўнасцю страчана, але гэты будынак захаваўся, каб нагадаць пра сваё мінулае.

Архітэктура

Будынак хедэра – гэта сціплая па памерах пабудова, выкананая ў традыцыйным для канца XIX – пачатку XX стагоддзя стылі. Яго архітэктура лаканічная, але функцыянальная – невялікія вокны, сціплы фасад і строгія формы адлюстроўваюць характар навучальных устаноў таго часу. Унутраная прастора была арганізавана так, каб максімальна эфектыўна выкарыстоўваць месца для навучання. Нягледзячы на ​​мноства змен, будынак захаваў аўтэнтычныя рысы, якія даюць уяўленне пра яго першапачатковы выгляд.

Экскурсіі

Наведаць былы хедэр можна ў межах экскурсій па Беларусі, прысвечаных яўрэйскай спадчыне Віцебска. Экскурсія з Мінска ў Віцебск з аглядам гэтага будынка дазволіць падарожнікам пазнаёміцца з рэдкімі захаванымі сведчаннямі яўрэйскага мінулага. У праграму экскурсіі, акрамя агляду будынка былога хедэра, можна ўключыць і іншыя значныя славутасці горада – Дом-музей Марка Шагала, Цэнтр сучаснага мастацтва імя Шагала і гістарычныя вулачкі, дзе яшчэ адчуваецца дух мінулага. Падчас экскурсіі вы даведаецеся, як было арганізавана яўрэйскае адукаванне ў Віцебску да рэвалюцыі, чаму хедэры лічыліся важным этапам навучання хлопчыкаў і якія традыцыі захоўваліся ў гэтых школах.