Мемарыял ахвярам фашызму ў гонар вязняў лагера ў в. Калдычава

Мемарыял ахвярам фашызму ў Колдычаве — адна з самых трагічных і адначасова значных кропак на карце гістарычнай памяці Беларусі. Ён прысвечаны вязням Колдычаўскага лагера смерці, у якім падчас Другой сусветнай вайны былі знішчаны дзясяткі тысяч людзей. Мемарыяльны комплекс размешчаны ў маляўнічым, але напоўненым сумнай цішынёй Міхновіцкім лесе, паміж вёскамі Колдычава і Міхноўшчына пад Баранавічамі. На гэтым месцы фашысцкія акупанты праводзілі масавыя расстрэлы: тут забівалі мірных жыхароў, травілі ў газавых камерах, спальвалі жывыя вёскі. Галоўны элемент мемарыяла — сімвалічная трохстворкавая арка з выявай зоркі Давіда, каталіцкага і праваслаўнага крыжоў, падкрэслівае, што трагедыя Колдычава была агульнай для ўсіх — незалежна ад веравызнання і нацыянальнасці. Гэта месца штогод наведваюць удзельнікі экскурсій па Беларусі, школьныя групы, турысты з розных краін, каб ушанаваць памяць загінулых і захаваць гістарычную праўду. Мемарыял уключаны ў дзяржаўную праграму ўвекавечання памяці ахвяр вайны і Халакосту і можа быць часткай любога тура ці экскурсіі з Мінска па заходніх рэгіёнах краіны.

Гісторыя стварэння

Лагер смерці ў Колдычаве быў створаны нацыстамі ў сакавіку 1942 года і дзейнічаў да вызвалення гэтых тэрыторый у ліпені 1944 года. Паводле архіўных дадзеных і сведчанняў выжыўшых, за гэты час праз яго "брамы смерці" прайшло больш за 110 тысяч чалавек, з якіх не менш за 22 тысячы былі знішчаны непасрэдна ў Колдычаўскім лагеры. Сярод іх — яўрэі, цыгане, каталіцкія святары, праваслаўныя вернікі, удзельнікі партызанскага руху, мірныя жыхары вёсак, у тым ліку жанчыны, дзеці і старыя. Асабліва трагічныя факты атручвання 100 каталіцкіх святароў у газавых камерах, расстрэлу двух цыганскіх табараў і спалення вёскі Застарынне 2 мая 1943 года, дзе былі забітыя 382 мірныя жыхары.

У 1964 годзе на месцы масавых пахаванняў быў усталяваны мемарыял ахвярам фашызму паводле праекта архітэктара Аляксандра Курочкіна. Гэта быў першы крок да ўвекавечання памяці пра звярствы, здзейсненыя на гэтай зямлі. У 2007 годзе з’явіўся яшчэ адзін важны элемент мемарыяльнага комплексу — помнік ахвярам генацыду, на якім змешчаны рэлігійныя сімвалы трох канфесій. Адкрыццё помніка стала значнай міжнароднай падзеяй: у ім прынялі ўдзел прадстаўнікі Саюза архітэктараў Беларусі, мясцовых улад, яўрэйскай, каталіцкай і праваслаўнай супольнасцяў, а таксама сваякі загінулых з Ізраіля, ЗША, Польшчы. Мемарыял стаў сімвалам смутку, яднання ў памяці і папярэджання для будучых пакаленняў.

Экскурсіі з аглядам мемарыяла

Мемарыяльны комплекс у Колдычаве ўключаны ў шэраг спецыялізаваных гістарычных маршрутаў і часта становіцца цэнтральным аб’ектам патрыятычных экскурсій па Беларусі. Асабліва запатрабаваная экскурсія з Мінска з аглядам мемарыяла, разлічаная на школьнікаў, студэнтаў і ўсіх, хто жадае глыбей зразумець трагедыю вайны і генацыду на беларускай зямлі. У межах такой паездкі ўдзельнікі не толькі наведваюць сам мемарыял і брацкія магілы, але і атрымліваюць падрабязны аповед гіда пра гісторыю лагера, лёсы вязняў, этапы стварэння помніка і падзеі, што сталі сімваламі чалавечых пакут і мужнасці.

Даступная арганізацыя экскурсій з індывідуальнай праграмай — напрыклад, з наведваннем іншых мемарыяльных пунктаў у Баранавіцкім раёне. Такія экскурсіі падыходзяць як для індывідуальных турыстаў, так і для карпаратыўных груп, навучальных устаноў, замежных дэлегацый і прадстаўнікоў рэлігійных супольнасцяў. Забраніраваць экскурсію з аглядам мемарыяла ў Колдычаве можна на нашым сайце. Гэта падарожжа пакіне глыбокі след у душы кожнага, хто імкнецца зразумець гісторыю не па падручніках, а вачыма тых, хто яе пражыў.