Курган Дружбы ў гонар беларускіх, латвійскіх і расійскіх партызан

Мемарыяльны комплекс «Курган Дружбы» — знакавае месца на мяжы Беларусі, Расіі і Латвіі, прысвечанае подзвігу і салідарнасці партызан трох брацкіх народаў у гады Вялікай Айчыннай вайны. Размешчаны за 32 кіламетры ад Себежа, гэты мемарыял нагадвае пра гераічнае яднанне і супраціў у лясных масівах памежжа, дзе нарадзіўся сапраўдны партызанскі край. Афіцыйнае адкрыццё адбылося 3 ліпеня 1959 года, у дзень святкавання 15-годдзя злучэння партызанскіх сіл з падраздзяленнямі Савецкай Арміі.

Гісторыя

У гады вайны гэтыя землі сталі асяродкам масавага супраціву: менавіта тут, у цяжкадаступных лясах, аб’ядналіся беларускія, латвійскія і расійскія партызанскія атрады. Да 1942 года тэрыторыя партызанскага краю перавышала 10 тысяч квадратных кіламетраў і ўключала каля 100 тысяч жыхароў. На гэтай вольнай зямлі дзейнічалі савецкія ўстановы, школы, калгасы — жыццё працягвалася нават у ваенных умовах.

Стварэнне Кургана стала магутным сімвалам баявога братэрства. Мемарыял ушаноўвае тых, хто змагаўся плячо ў плячо за свабоду і мірную будучыню.

Архітэктура

Комплекс займае тры паляны, падзеленыя лесам і рачулкай — па адной ад кожнай краіны. У цэнтры — насыпны курган з «Дубам Дружбы», у падмурак якога закладзеная зямля з брацкіх магіл партызан і чырвонаармейцаў. Да вяршыні вядуць тры алеі: клёновая (Расія), ліпавая (Латвія) і бярозавая (Беларусь). У падножжа ўсталяваны флагштокі, а на гранітных плітах выбіты надпісы на трох мовах, што праслаўляюць дружбу, замацаваную крывёю.

На тэрыторыі кожнай краіны — памятныя манументы: у Расіі — мемарыял Марыі Пынто, адважнай партызанкі; у Латвіі — валун з барэльефам Імантаса Судмаліса, Героя Савецкага Саюза; у Беларусі — зорка ў гонар міжнароднай моладзевай арганізацыі вёскі Прашкі. Таксама адкрыты дом-музей «Дружба» і рэканструяваная партызанская зямлянка, што распавядаюць пра жыццё і гераізм змагароў.

Экскурсіі

Комплекс «Курган Дружбы» уваходзіць у пералік найважнейшых гісторыка-культурных аб’ектаў, якія распавядаюць пра партызанскі рух у Беларусі і суседніх краінах. Курган Дружбы можна ўбачыць у межах індывідуальнай экскурсіі з Мінска з выездам за горад — асабліва актуальна падчас памятных дат і дзяржаўных свят.

Штогод, у першую нядзелю ліпеня, сюды з’язджаюцца ветэраны, прадстаўнікі трох дзяржаў і моладзь. Асноўным момантам урачыстасці становіцца Кастёр Дружбы, які запальваецца сумесна прадстаўнікамі Беларусі, Расіі і Латвіі — кранальны рытуал, што яднае пакаленні і народы.