Помнік Герою СССР Т. П. Бумажкову

У Беларускім Палессі, у гарадскім пасёлку Кастрычніцкі Гомельскай вобласці, усталяваны манумент у гонар Ціхана Піменавіча Бумажкова. Гэты герой, які ўнёс значны ўклад у партызанскі рух, увекавечаны ў назвах вуліц некалькіх беларускіх гарадоў, а таксама ў выглядзе помніка, які быў перанесены з цэнтральнай плошчы да мясцовага кінатэатра.

Пачатак партызанскага руху

Кастрычніцкі раён быў створаны ў чэрвені 1939 года і ўваходзіў у склад Палескай вобласці. У пачатку Вялікай Айчыннай вайны яго ўзначаліў 29-гадовы першы сакратар райкама партыі Ціхан Бумажкоў. Адразу пасля пачатку ваенных дзеянняў ён арганізаваў тэрміновую нараду партыйных актывістаў, на якой было прынята рашэнне аб стварэнні партызанскіх атрадаў. Кіраўнікамі руху сталі такія камандзіры, як Сямён Маханько, Фёдар Паўлоўскі і Рыгор Бар'яш, а агульную каардынацыю ўсіх дзеянняў ажыццяўляў сам Бумажкоў.

Гераізм і барацьба з акупантамі

Да восені 1941 года ў Кастрычніцкім раёне дзейнічала 13 партызанскіх атрадаў. Захопнікі прызначылі буйное грашовае ўзнагароджанне за галаву Ціхана Бумажкова, але гэта не спыніла яго. За мужнасць і ўклад у барацьбу з ворагам 6 жніўня 1941 года ён быў удастоены звання Героя Савецкага Саюза. Пад яго кіраўніцтвам у тыле ворага працягвалася мірнае жыццё: убіралі ўраджай, забяспечвалі харчаваннем партызан, працавалі школы, млын, выходзіла падпольная газета.

Апошні бой героя

Пазней Ціхан Бумажкоў быў адкліканы за лінію фронту. У снежні 1941 года ён загінуў у Палтаўскай вобласці, недалёка ад вёскі Оржыца, падчас выхаду савецкіх войскаў з акружэння. Аднак яго імя назаўсёды засталося ў памяці народа.

Увекавечаная памяць

Помнік Ціхану Бумажкову ўсталявалі ў пасёлку Кастрычніцкі ў 1961 годзе. Яго подзвігі апісаны ў кнігах беларускіх пісьменнікаў, а вуліцы, якія носяць яго імя, нагадваюць пра ягоны гераізм. Наведаць гэтае месца можна ў рамках экскурсій па Беларусі.

Успаміны маці героя

«Мой сын, Ціхан, нарадзіўся 16 чэрвеня 1910 года ў Свіягін Амурскай вобласці. Сям'я пераехала ў Беларусь, дзе ён пачаў працаваць па найме. Яшчэ ў юнацтве ён праяўляў разважлівасць і шчодрасць, заўсёды быў гатовы дапамагчы бліжняму.

У 1930 годзе ён скончыў школу і паступіў у Мінскі хіміка-тэхналагічны тэхнікум. Пасля выпуску працаваў на Гомельскім цагельным заводзе, потым служыў у арміі. Яго працавітасць і адказнасць прывялі да таго, што ён стаў дырэктарам завода ў Петрыкаве, а пазней — старшынёй райвыканкама і дэпутатам Вярхоўнага Савета БССР.

Вайна і партызанскі рух

Калі пачалася вайна, Ціхан пайшоў у падполле, арганізаваў партызанскія атрады і змагаўся з акупантамі. У гэты час наша сям'я хавалася ў вёсцы Вялікі Лес. Мясцовыя жыхары дапамагалі нам, але і ворагі не спалі. Адзін з паліцэйскіх хацеў мяне расстраляць за тое, што я — маці партызана, але дзякуючы заступніцтву суседзяў удалося пазбегнуць смерці.

Памяць пра героя

Пасля вызвалення нас падтрымала Савецкая Армія. Дзяржава не забыла подзвігі майго сына: мне пабудавалі дом, прызначылі пенсію, а да святаў я атрымліваю віншаванні ад уладаў. Вучні школ да гэтага часу прыходзяць да мяне з падзякай.

Сёння экскурсія з Мінска ў Кастрычніцкі дазволіць турыстам дакрануцца да гісторыі беларускага супраціву. Можна забраніраваць экскурсію, каб даведацца больш пра гераізм Ціхана Бумажкова і іншых партызан. Такія экскурсіі па Беларусі дапамагаюць захаваць памяць пра тых, хто змагаўся за мірную будучыню.