Помнік У.І. Леніну ў г. Віцебску

У розныя гады ў Віцебску было ўстаноўлена 11 помнікаў і бюстаў У. І. Леніна. Да нашага часу захавалася 8 з іх. Першы помнік правадыру было вырашана ўсталяваць 24 студзеня 1924 года на жалобным пасяджэнні гарадскога Савета.

Праект і стварэнне помніка Леніну

Распрацоўку праекта даручылі Ленінградскаму мастацка-тэхнічнаму інстытуту. У выніку конкурсу лепшай прызналі працу студэнтаў Р. Н. Будзілава, М. Ф. Бабурына, Б. Малюціна і З. К. Таурыта, які ў будучыні стаў адным з аўтараў ансамбля Піскароўскіх могілак у Ленінградзе.

Адкрыццё першага «вялікага» помніка Леніну ў Беларусі

Урачыстае адкрыццё помніка адбылося 7 лістапада 1930 года на плошчы Леніна. Гэта быў першы буйны помнік Леніну ў Беларусі і адзін з першых ва ўсім СССР. Аднак у 1940 годзе яго прызналі «не маючым мастацкай каштоўнасці» і вырашылі замяніць новай скульптурай.

Лёс помніка ў гады вайны

На невялікім гранітным пастаменце стаяла бронзавая фігура Леніна з паднятай рукой. Пастамент таксама выкарыстоўваўся як трыбуна падчас парадаў. У 1941 годзе помнік быў узарваны нямецкімі акупантамі, а з яго аскепкаў рабілі шайбы для хакея.

Новы помнік Леніну ў Віцебску

У 1956 годзе на ранейшым месцы ўсталявалі новы помнік (скульптары Г. Арапава, М. Алексееенка, архітэктар П. Юрчанка). Вышыня манумента склала 9 метраў, а пастамент абліцавалі паліраваным гранітам. На адной з пліт была выбіта надпіс «Ленін» на беларускай мове.

Герма Леніна каля будынка мастацкага музея

У 1985 годзе каля будынка былога абкама КПБ (цяпер мастацкі музей, вул. Леніна, 32) была ўстаноўлена герма Леніна. Гэта скульптурнае выява ў выглядзе галавы на чатырохграннай апоры – разнавіднасць класічнай паркавай скульптуры. Аўтарам бронзавага бюста стаў І. Місько, а архітэктарам – В. Шарамецьеў.

Бюст Карла Маркса: сіметрычнае дапаўненне

Да ўсталявання бронзавай гермы з 1965 года тут знаходзіўся бетонны бюст Леніна работы А. Курочкіна. Цікава, што з другога боку ўваходу ў будынак сіметрычна размешчаны бюст Карла Маркса.

Помнік Леніну – аб'ект культурнай спадчыны

Сёння помнік Леніну ў Віцебску ўваходзіць у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў горада. Гэта адна з знакавых славутасцяў Віцебска, цікавая для турыстаў, якія жадаюць пазнаёміцца з савецкай спадчынай і гісторыяй горада.