Будынак былой мужчынскай гімназіі

Будынак былой мужчынскай класічнай гімназіі ў Гомелі – адзін з самых значных архітэктурных помнікаў горада, які сёння займае Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт транспарту (БелДУТ). Ён прыцягвае ўвагу сваёй элегантнасцю, выразнай архітэктурай і гістарычнай каштоўнасцю. Гэта месца стала не толькі сімвалам адукацыі, але і важнай часткай экскурсійных маршрутаў.

Гісторыя

Гісторыя будынка пачалася ў 1895 годзе, калі Гомельская гарадская дума абвясціла конкурс на праектаванне новай гімназіі. Фінансаванне будаўніцтва забяспечыла Ірына Іванаўна Паскевіч. Малады архітэктар Станіслаў Шабунеўскі прапанаваў удалую лакацыю і праект будынка, які быў зацверджаны. Будаўніцтва працягвалася з 1897 па 1898 гады, а ўрачыстае адкрыццё Аляксандрыйскай гімназіі адбылося 17 студзеня 1899 года. Гэтае будынак стаў адным з найбуйнейшых адукацыйных аб'ектаў Беларусі дарэвалюцыйнага перыяду, уражваючы сучаснікаў як маштабам, так і архітэктурнай выразнасцю.
Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года гімназія спыніла сваю дзейнасць, а ў яе сценах размясцілася аддзяленне Заходняй чыгункі. У гады Вялікай Айчыннай вайны будынак быў моцна пашкоджаны, але пазней яго аднавілі, дадаўшы трэці паверх у бакавых крылах. У 1953 годзе тут адкрыўся навучальны корпус Беларускага інстытута інжынераў чыгуначнага транспарту, які пазней быў пераўтвораны ў БелДУТ.

Архітэктура

Будынак гімназіі выкананы ў стылі рускага класіцызму, што выяўляецца ў сіметрычнасці кампазіцыі, стрыманым, але вытанчаным дэкаратыўным афармленні фасадаў. Першапачаткова гэта было двухпавярховае збудаванне, у цэнтральнай частцы і правым крыле якога размяшчаліся навучальныя аўдыторыі, а ў левым крыле – жылыя пакоі дырэктара і інспектара.
Да цікавых асаблівасцей будынка можна аднесці:

• Функцыянальнае заніраванне: навучальныя памяшканні, актавая зала, танцавальная і гімнастычная залы (цяпер бібліятэка).
• Архітэктурны дэкор: ляпніна, вытанчаныя аконныя ліштвы, сіметрычная структура.
• Гістарычныя элементы: царква, якая раней размяшчалася ў будынку, пра што сведчыў купал на галоўным фасадзе.

З цягам часу архітэктурны аблічча будынка крыху змянілася: пасля рэканструкцыі да бакавых крылаў быў дададзены трэці паверх. Аднак гістарычны дух гімназіі захаваўся, а яе архітэктура працягвае ўражваць гасцей горада.

Экскурсіі

Сёння будынак былой гімназіі ўключаецца ў праграмы экскурсій па Беларусі і можа стаць часткай экскурсіі з Мінска. Вы можаце даведацца пра дарэвалюцыйную сістэму адукацыі, лёс гімназіі пасля рэвалюцыі, яе значэнне для развіцця Гомеля і трансфармацыю будынка на розных этапах гісторыі.
Для арганізаваных груп і індывідуальных падарожнікаў прапануюцца экскурсіі з аглядам гэтага будынка і наведваннем іншых знакавых месцаў Гомеля, уключаючы палац Румянцавых і Паскевічаў, чыгуначны вакзал і гістарычны цэнтр горада.