Сядзіба Станіславова

Сядзіба Станіславова (раннія Станіславова было прадмесцем Гродна) - помнік архітэктуры XVIII стагоддзя. Пабудавана па праекце італьянскага архітэктара Джузэпэ Сака ў стылі позняга барока як загарадная рэзідэнцыя апошняга караля Рэчы Паспалітай Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Палацава-паркавы комплекс будаваўся з 1760 па 1770. Галоўнае месца ў ім займаў прамавугольны будынак. Цэнтр дваровага фасада вылучаны паўкруглым эркерам з манаграмай караля на атыку ў выглядзе трох літар S A R. Справа і злева ад галоўнага будынка размешчаны бакавыя флігелі. Быў пабудаваны таксама адасоблены гаспадарчы комплекс.

Да палаца прымыкае вялікі парк з радыяльна-прамянёвай планіроўкай. Дамінантай была асноўная пад”язная ліпавая алея. Да гэтага часу ў парку захавалася некалькі старых ліп. Пад імі, кажуць, часта спыняўся Станіслаў Панятоўскі. Яго бачылі часам задуменным, часам з летуценным выразам твару. У другой палове XIX стагоддзя парк пераабсталявалі ў пейзажны. Замест прамавугольных алей з”явілася звілістая дарожна-тропиночная сетка з відамі на паркавыя краявіды.

Палац уяўляе цагляны прамавугольнае 2-павярховы будынак, цэнтральная частка якога аб”ядноўвае парадную групу памяшканняў (вестыбюль, верхні і ніжні залы). Сярэдзіна галоўнага фасада вылучана рызалітам з филенковым фігурным атыкам і тэрасай, цэнтр палацавага фасада - паўкруглым эркерам з манаграмай караля на атыку. Аконныя праёмы дэкарыраваны лучковымі і трохвугольнымі франтонамі, гірляндамі, плоскімі аканіцамі. У дэкоры выкарыстаны раскрепованные карнізы, пілястры і паясы. Планіроўка будынка калідорнага тыпу значна зменена. У вестыбюлі захаваліся 2 печы ў стылі неаготыкі, абліцаваныя паліванымі керамічнымі пліткамі цёмна-карычневага колеру.

У 1953 годзе летняя рэзідэнцыя Станіслава Аўгуста Панятоўскага аддаецца Гродзенскаму сельхозинституту. З гэтага часу тэрыторыя сядзібы падвяргаецца першаму і самому карэннаму змененню за ўсю гісторыю свайго існавання. Межы сядзібы размываюцца, будынкі падвяргаюцца значным рэканструкцыя, забудова ўшчыльняецца і дадаецца новымі аб”ектамі. Істотныя змены гістарычнага пейзажу адбыліся ў 1982-1983 гадах, калі побач і на самай тэрыторыі маёнтка пачалася забудова шматпавярховымі жылымі дамамі з блокамі гандлю і абслугоўвання. Самай сядзібе увагі надавалася мала, хіба што вяліся толькі падтрымліваюць рамонты.

Сёння на тэрыторыі сядзібы размяшчаюцца кафедры раслінаводства, плодаагародніцтву і лугаводства Гродзенскага дзяржаўнага аграрнага універсітэта.

раскрыць увесь тэкст