Мемарыяльная сядзіба Якуба Коласа «Ласток»

Мемарыяльная сядзіба Якуба Коласа «Ласток» — гэта адно з найважнейшых месцаў у культурнай і літаратурнай гісторыі Беларусі, цесна звязанае з імем народнага паэта, класіка беларускай літаратуры і заснавальніка нацыянальнай школы рэалістычнай прозы. Сядзіба размешчана ў маляўнічай сельскай мясцовасці Столінскага раёна Мінскай вобласці, усяго за 12 кіламетраў ад вёскі Нікалаеўшчына — яшчэ аднаго значнага месца, звязанага з Коласам. Такое размяшчэнне робіць аб’ект зручным для наведвання. Асабліва папулярныя экскурсіі з Мінска, бо дарога са сталіцы займае ўсяго каля паўтары гадзіны. Дзякуючы свайму зместу і атмасферы, сядзіба ў Ластку з’яўляецца цікавай прыпынкай у складзе разнастайных экскурсійных маршрутаў па Беларусі.

Гэта месца прыцягвае турыстаў не толькі як музей, але і як куточак жывой гісторыі, дзе дагэтуль адчуваецца дыханне эпохі, у якой жыў і фарміраваўся Якуб Колас. Абстаноўка дома, сельскі пейзаж, адноўленыя пабудовы і экспазіцыі дазваляюць глыбей зразумець унутраны свет паэта, яго вытокі і натхненне. Ласток — гэта не проста лакацыя на мапе, а сапраўдная прастора памяці, прасякнутая духам беларускай зямлі і нацыянальнага слова.

Гісторыя стварэння

Гісторыя мемарыяльнай сядзібы «Ласток» бярэ пачатак у канцы XIX стагоддзя. Менавіта ў Ластку прайшлі раннія дзіцячыя гады будучага пісьменніка. Тут, у звычайнай сялянскай сям’і, будучы Якуб Колас (сапраўднае імя — Канстанцін Міцкевіч) пачаў свой жыццёвы шлях. У гэтых мясцінах ён упершыню пазнаёміўся з прыродай, беларускім побытам, вясковым жыццём і народнай мовай, якія потым глыбока адбіліся ў яго творчасці. Ласток стаў прататыпам вясковай Беларусі, якую Колас з такой любоўю і дакладнасцю перадаваў у сваіх творах.

Пазней, ужо ў сталым узросце, пісьменнік неаднаразова звяртаўся ў сваіх тэкстах да ўспамінаў пра жыццё ў Ластку. Асабліва ярка гэта праявілася ў паэме «Сымон-музыка», у якой ён мастацка перапрацаваў свой жыццёвы вопыт, уклаўшы ў вобраз галоўнага героя асабістыя ўспаміны і эмоцыі. З цягам часу значнасць гэтага месца як літаратурнага помніка ўзрастала, і ў канцы XX стагоддзя было прынята рашэнне аб стварэнні мемарыяльнай сядзібы. Дом, у якім жыла сям’я Міцкевічаў, захаваўся і быў адрэстаўраваны, а на месцы страчаных гаспадарчых пабудоў узведзены новыя, стылізаваныя пад арыгіналы. Такім чынам удалося аднавіць атмасферу вясковага жыцця часоў дзяцінства Коласа і ператварыць Ласток у музей пад адкрытым небам.

Архітэктура мемарыяльнай сядзібы

Архітэктурны воблік сядзібы ў Ластку вытрыманы ў духу традыцыйнай беларускай вёскі канца XIX — пачатку XX стагоддзя. Галоўны дом уяўляе сабой аднапавярховае драўлянае збудаванне з простымі формамі і лаканічным інтэр’ерам, уласцівага сялянскім сем’ям таго часу. Асобная ўвага нададзена захаванню аўтэнтычнасці не толькі вонкавага выгляду будынка, але і ўнутранай планіроўкі і аздаблення. Тут адчуваецца дух уюта, сціпласці і прыроднай гармоніі, уласцівай беларускаму сялянскаму побыту.

У доме абсталявана музейная экспазіцыя, прысвечаная паэме «Сымон-музыка» і яе сувязі з жыццём Коласа. У двух пакоях прадстаўлены копіі рукапісаў, рэдкія выданні паэмы розных гадоў, лісты, дакументы, фатаграфіі паэта 1920-х гадоў, а таксама ўнікальныя экспанаты, звязаныя з народным мастацтвам і дэкаратыўна-прыкладной творчасцю Столбцаўскага рэгіёна. Сярод іх — вырабы мясцовых рамеснікаў, прадметы вясковага побыту і мастацкія работы, прысвечаныя матывам паэзіі Коласа. Усё гэта дазваляе стварыць шматпластовае ўспрыманне — не толькі як літаратурнай экспазіцыі, але і як этнаграфічнага музея, які перадае дух часу.

Экскурсіі з наведваннем мемарыяльнай сядзібы

Мемарыяльная сядзіба Якуба Коласа «Ласток» рэгулярна ўключаецца ў экскурсіі па Беларусі. Асабліва запатрабаваная экскурсія з Мінска — яна падыходзіць для аднадзённай паездкі як для індывідуальных падарожнікаў, так і для школьных і студэнцкіх груп, карпаратыўных кліентаў і сем’яў з дзецьмі. У межах экскурсіі госці могуць падрабязна пазнаёміцца з жыццём і творчасцю Якуба Коласа, прагуляцца па тэрыторыі сядзібы, агледзець дом і гаспадарчыя пабудовы і праслухаць экскурсійнае суправаджэнне ад прафесійных гідаў.

Наведвальнікі могуць загадзя забраніраваць экскурсію з аглядам мемарыяльнага комплексу на нашым сайце. Турыстам таксама прадастаўляецца магчымасць уключыць Ласток у склад больш шырокіх літаратурных маршрутаў па Мінскай вобласці. Такія экскурсіі становяцца не толькі адукацыйнымі, але і эмацыйнымі, даючы адчуванне дакранання да жывой беларускай культуры і гісторыі.