ekskursii.by

Экскурсіі па Беларусі - Беларускі экскурсійны партал

Праверыць заяўку

Каталіцызм у Беларусі

вярнуцца да раздзелу "Рэлігійны турызм у Беларусі"

Хрысціянства - найбуйнейшая сусветная рэлігія, заснаваная на жыццё і вучэнне Ісуса Хрыста, якія апісаны ў Новым Запавеце. Хрысціянства ўзнікла ў I ст.н.э. ў Палестыне. Хрысціяне вераць у тое, што Ісус з Назарэта ёсць Месія, Сын Божы і Збаўца чалавецтва. Свяшчэннай кнігай у хрысціянстве з'яўляецца Біблія - сход тэкстаў Старога і Новага Запаветаў. Хрысціянства дзеліцца на некалькі напрамкаў: каталіцызм, праваслаўе, пратэстантызм.

Каталіцызм - найбуйнейшае напрамак у хрысціянскай веры, прыхільнікамі якога з'яўляюцца больш 1,25 млрд чалавек. Фарміраванне інстытута Каталіцкай царквы адбывалася на працягу I тысячагоддзя н. э. на тэрыторыі Заходняй Рымскай імперыі. Каталіцкая царква лічыць сябе адзінай царквой, заснавальнік і кіраўнік якой сам Езус Хрыстус. Зямным намеснікам Ісуса Хрыста з'яўляецца Папа Рымскі, які ўзначальвае Святы Пасад і Ватыкан. Каталіцкую дактрыну грунтуецца на Святым Пісанні і Святым Традыцыі. Святая Традыцыя складаецца з канонаў - зводу правілаў апосталаў і Сусьветных Сабораў, літургічных тэкстаў, багаслоўскіх справы Айцоў царквы, жыціі святых, а таксама звычаяў царквы. Каталіцтва абвяшчае, што існуе адзін Бог у трох іпастасях: Бог Айцец, Бог Сын (Ісус Хрыстос) і Бог Дух Святы. У каталіцтве існуе сем сакрамэнтаў: хрост, царкоўны шлюб, памазанне, еўхарыстыя (прычашчэнне), споведзь, намашчэнне, сьвятарства.

На землях Беларусі хрысціянства лацінскага ўзору было вядома яшчэ з X-XI стагоддзяў. На думку гісторыкаў, ў 986 годзе ісландская місіянер Торвальд Вандроўнік прыбыў у Полацк і заснаваў у горадзе храм, і манастыр Св. Яна Хрысціцеля. А ўжо ў 1005 годзе ў Тураве князь Святаполк заснаваў храм.

Касцёл Божага Цела Каталіцызм Каталіцызм Касцёл Сымона і Алены

Актыўна распаўсюджвацца на беларускіх землях каталіцызм пачаў у канца XIV стагоддзя, калі Вялікі літоўскі князь Ягайла прыняў каталіцтва, каб ажаніцца на каралеве Польшчы і атрымаць польскую карону. З часам значная частка шляхты перайшла ў каталіцызм, у той час як большасць насельніцтва засталося праваслаўным. Пасля заключэння Брэсцкай уніі ў 1596 году паміж праваслаўнай і каталіцкай цэрквамі адбылося павелічэнне спісу прывілеяў для каталікоў, таму іх колькасць істотна ўзрасла. Пэўную ролю пры гэтым адыграла тое, што ў XVI - XVII стагоддзях на тэрыторыі Вялікага Княства Літоўскага з'явіўся ордэн езуітаў. Езуіты адчынялі школы, у якіх дзеці, якія належылі да розных канфесій, маглі атрымаць якасную адукацыю. Таксама ордэн займаўся місіянерскай дзейнасцю, арганізоўваў публічныя выступы і дыспуты на рэлігійную тэматыку, тэатралізаваныя пастаноўкі. Да канца XVIII стагоддзя колькасць каталікоў у ВКЛ складала каля 38% насельніцтва. Прыкладна столькі ж было і праваслаўных.

Пасля таго, як Беларусь увайшла ў склад СССР у канцы 1922 гады, у БССР пачалася актыўная барацьба з рэлігіяй. У тым ліку і з каталіцтвам. Царкоўныя рэчы і касцёльныя маёмасць масава канфіскоўвалася на карысць дзяржавы, а духавенства падвяргалася праследванню і пакаранням. На тэрыторыі Заходняй Беларусі, якая ўваходзіла да 1939 г. у склад Польшчы, каталіцкая царква наадварот займала высокае становішча. Храмы, раней перададзеныя праваслаўным, перасвяшчаліся назад у касцёлы і вярталіся вернікам. Вялася праца па перакладзе Бібліі на беларускую мову.

Пасля аб'яднання Беларусі і заканчэння Другой Сусветнай вайны ў СССР працягнулася палітыка па барацьбе з рэлігіяй. Пасля распаду СССР у 1991 году масава пачалі адчыняцца касцёлы і прыходы. На сённяшні дзень у Беларусі Каталіцкая царква з'яўляецца другой па колькасці вернікаў. Паводле звестак Беларускай Каталіцкай царквы каталікамі сябе лічаць каля 1,5 млн беларусаў, што складае 15% усяго насельніцтва. Пераважная большасць вернікаў жыве ў заходняй частцы краіны, нягледзячы на тое, што каталіцкія прыходы існуюць па ўсёй краіне.

У Беларусі захавалася мноства касцёлаў розных эпох. Сярод іх: галоўны каталіцкі храм Беларусі - Архікафедральны сабор Імя Найсвяцейшай Панны Марыі. Касцёл - помнік архітэктуры XVI-XVIII стагоддзяў, былы раней цэнтральным элементам, у комплексе ансамбля езуіцкага калегіума. У 1798 г. храм пераасвяцілі і аддалі каталікам. Заслугоўвае ўвагі і гродзенскі Касцёл Францыска Ксаверыя - помнік архітэктуры XVI-XVII стагоддзяў. Сабор пабудаваны ў стылі Віленскага барока. Неагатычны Касцёл Сымона і Алены (Чырвоны касцёл) знаходзіцца ў Мінску. У Чырвоным касцёле захоўваецца копія турынскай плашчаніцы, падораная беларускім каталікам Ватыканам. Выдатным помнікам архітэктуры ранняга барока з'яўляецца Касцёл Божага Цела (Фарны касцёл) у Нясвіжы. Фарны касцёл, пабудаваны ў канцы XVI стагоддзя італьянскім архітэктарам Джавані Марыя Бернардоні, таксама з'яўляецца фамільнай пахавальняй магнацкага роду Раздзівілаў.

Глыбей пазнаёміцца з традыцыямі каталіцтва і гісторыяй яго развіцця на тэрыторыі Беларусі Вы можаце наведаўшы нашы экскурсіі:

Запісацца і замовіць гэтыя і іншыя экскурсіі на рэлігійную тэматыку, азнаёміцца з культурай і традыцыямі беларускіх каталікоў вы можаце, замовіўшы экскурсію на нашым партале: Заяўка на арганізацыю тура