Полацкі музей гісторыі архітэктуры Сафійскага сабора

Музей гісторыі архітэктуры Сафійскага сабора уваходзіць у склад Нацыянальнага Полацкага гісторыка-культурнага музея-запаведніка. Экспазіцыя музея размяшчаецца ў Сафійскім саборы, помніку архітэктуры сярэдзіны XI - сярэдзіны XVIII стагоддзяў. Музей адкрыты для наведванняў у 1987 годзе. Экспанаты музея расказваюць аб гісторыі архітэктуры самай старажытнай каменнай пабудовы на тэрыторыі сучаснай Беларусі, пра шматлікія перабудовы, рамонты і апошния рэстаўрацыі помніка. У Сафійскім саборы можна ўбачыць фрагменты мура ХІ стагоддзя, практычна цалкам захаваўся старажытны падмурак, а таксама фрэскавыя роспісы канца ХІ ст., адны з самых старажытных на тэрыторыі Беларусі. Экспазіцыйная плошча складае 870 кв. м.

У Сафійскім саборы размяшчаецца Канцэртная зала, адкрытая ў 1983 годзе і разлічаная на 304 месцы. У канцэртнай зале штогод праходзіць Міжнародны фестываль старадаўняй і сучаснай камернай музыкі (красавік) і Міжнародны фестываль арганнай музыкі "Званы Сафіі" (лістапад). Традыцыйна па нядзелях праводзяцца арганныя канцэрты ў выкананні салісткі канцэртнай залы, лаўрэата міжнароднага конкурсу Ксеніі Пагарэлай. Упершыню ў Сафійскім саборы загучала музыка 19 люты 1983 года. Дзякуючы унікальнай акустыцы тут была адкрыта канцэртная зала камернай музыкі, якая стала вядомай далёка за межамі горада. У 1985 годзе спецыялісты чэшскай фірмы "Riеger Клос" усталявалі арган, выраблены па індывідуальным праекце, які арганічна ўліўся ў музейную экспазіцыю помніка архітэктуры і прыцягнуў шматлікі интэрэс аматараў музыкі. Гэты канцэртны зала - адзін з лепшых у Еўропе. Тут выступалі музыкі з больш чым 25 краін свету: выдатныя салісты Ірына Архіпава, Ліна Мкртчан, Марыя Біешу, Карына і Рузанна Лісіцыян, Артур Эйзенах, Алег Пагудзіна, Любоў Казарноўская, харавыя і аркестравыя калектывы пад кіраўніцтвам сусветна вядомых дырыжораў Генадзя Раждзественскага, Валерыя Палянскага, Уладзіміра Мініна, Саўлюса Сандэцкіс, Уладзіміра Співакова, Святланы Бязроднай; камерныя калектывы ("Віртуозы Масквы", "Вівальдзі-аркестр", Вакальнае трыа "Рэлікт", Дзяржаўны струнны квартэт імя М.І. Глінкі, Акадэмія старадаўняй музыкі), вядучыя беларускія калектывы (Дзяржаўны камерны аркестр, Сімфанічны аркестр Нацыянальнай дзяржаўнай тэлерадыёкампаніі, Дзяржаўная харавая капэла ім. Г. Шырмы, Музычная капэла "Санорус", вакальны ансамбль "Чысты голас"), салісты Нацыянальнага Вялікага тэатра Рэспублікі Беларусь. Канцэрты вялі музыказнаўцы Элеанора Бяляева і Святаслаў Бэлза, Элеанора Язерская і Уладзімір Шелихин. Міжнародны фестываль старадаўняй і сучаснай камернай музыкі на працягу 25 гадоў выклікае вялікую цікавасць не толькі палачан, але і шматлікіх гасцей горада. Фестываль арганнай музыкі «Званы Сафіі» з'яўляецца адным з яркіх высокамастацкіх музычных праектаў у галіне арганнай музыкі на тэрыторыі Беларусі. Штогод у Сафійскім саборы праходзіць больш за 300 канцэртаў арганнай і камернай музыкі.