Опсаўскі касцёл св. Іаана Хрысціцеля

Касцёл Святога Яна Хрысціцеля — унікальны каталіцкі храм у аграгарадку Опса, Віцебская вобласць. Гэты помнік архітэктуры неагатычнага стылю быў узведзены ў 1877 годзе і сёння ўваходзіць у Дзяржаўны спіс гістарыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь. Храм адносіцца да Браслаўскага дэканата Віцебскай дыяцэзіі і з'яўляецца важнай славутасцю рэгіёна.

Гісторыя будаўніцтва: ад старажытнага храма да неагатычнага касцёла

Першы храм у гонар Святога Яна Хрысціцеля ў Опсе быў узведзены каля 1500 года, але не захаваўся. У 1768 годзе тут пабудавалі новы храм, аднак у 1886 годзе ён цалкам згарэў. Неўзабаве пасля пажару пачалося ўзвядзенне сучаснага цаглянага касцёла ў неагатычным стылі. У гэты перыяд Опса знаходзілася ва ўладанні графаў Плятэраў, якія сталі галоўнымі мецэнатамі будаўніцтва.

Выпрабаванні агнём: пажары і аднаўленне

У 1928 годзе храм зноў пацярпеў ад пажару, які знішчыў дах і вежу. Аднаўленчыя работы вяліся пры ўдзеле інжынераў з Вільні і Варшавы, але завяршыць рэканструкцыю ўдалося польска-беларускаму інжынеру Яну Адамавічу Пяткевічу. Дзякуючы яго намаганням была адноўлена не толькі архітэктура касцёла, але і пашкоджаны арган. Да 1949 года храм заставаўся дзеючым, падтрымліваўся мясцовымі вернікамі.

Закрыццё і вяртанне храму яго прызначэння

У 1949 годзе апошні пробашч Казімір Томковіч быў арыштаваны, а храм закрыты і пераабсталяваны пад склад. У такім стане ён знаходзіўся да 1989 года, калі будынак перадалі Браслаўскаму аддзелу культуры і ператварылі ў канцэртна-выставачную залу.

Адраджэнне і рэстаўрацыя

У 1990 годзе касцёл Святога Яна Хрысціцеля быў вернуты вернікам. 21 верасня таго ж года адбылося яго паўторнае асвячэнне. Доўгая і старанная рэстаўрацыя вярнула храму яго першапачатковы выгляд, зрабіўшы яго адной з самых прыгожых каталіцкіх святынь Беларусі.

Архітэктурныя асаблівасці храма

Касцёл Святога Яна Хрысціцеля — гэта велічны аднанефавы храм з пяціграннай алтарнай апсідай і сіметрычнымі рызніцамі. Будынак накрыты двухсхільным дахам, а галоўны фасад упрыгожвае невялікае акно-розу і падвойнае аркавае акно. Вежа-званіца, размешчаная ў цэнтры галоўнага фасада, мае квадратную аснову і завяршаецца востраканцовым шатром. Гэты храм з'яўляецца выбітным узорам неаготыкі і прыцягвае турыстаў, якія падарожнічаюць па Беларусі.