Чарнаўчыцкі Траецкі касцел

Чарнаўчыцы — вёска ў Брэсцкім раёне Брэсцкай вобласці Беларусі. Уваходзіць у склад Чернавчицкого сельсавета. Размешчана за 18 кілометраў на паўнач ад Брэста.

Валоданне рода Ваўчкавічаў, якое у 1487 г. пераходзіць роду Іллінічаў герба Корчак-аднаму з старэйшых у Беларусі. Чернавчицы былі галоўнай рэзідэнцыяй вялікага двара Іллінічаў.
Юрый Іллініч не меў спадчыннікаў. Разам са Светам, Белай і Зэльвай ён адпісвае Чарнаўчыцкі свайму стрыечнаму брату Мікалаю Крыштафу Радзівілу Сіротцы.

Радзивиллы арганізавалі Чернавчицкое графства, якое ўключае каля 40 вёсак.
У Чернавчицах Радзівіл Сіротка пабудаваў велічны касцёл св. Сёмухі, які выдатна захаваўся і з”яўляецца дзейсным і па цяпер.
Уладальнікамі Чернавчиц былі Станіслаў Альбрэхт Радзівіл, Аляксандр Людpзвіг Радзівіл, Міхась Казімір Рыбанька і Грабоўскія.

На дадзены момант Чарнаўчыцы – аграмястэчка, цэнтр Чернавчицкого сельскай рады, мілы куток для адпачынку.

У Чарнаўчыцах захаваўся адзін з найстарых помнікаў беларускага каменнага дойлідства — Траецкі касцёл, пабудаваны ў 1583 г.

Храм размешчаны ў цэнтры вёскі на заломе шашы Брэст — Камянец. Разам з яруснай званіцай утворыць вышынную дамінанту ў малапавярховай забудове селішча. Кампазіцыя званіцы нагадвае кампазіцыю абароннай замкавай вежы Нясвіжа, пабудаванай таксама у канцы XVI ст.

Храм аднанефны бязкупальны. Мастацкая выразнасць дасягаецца значным аб”ёмам будынка, буйнамаштабнымі формамі з малым выкарыстаннем архітэктурных дэталяў. Апсіда і бакавыя фасады не пазбаўлены ўплывы готыкі, што прасочваецца ў масіўных сценах з контрфорсамі і вузкіх выцягнутых вокнах. Стромкая і высокая шчыпцовая дахі таксама ўласцівая канструктыўным прыёмам гатычнай архітэктуры.

Прастакутныя і круглыя нішы — філёнгі, тонкія карнізы і вертыкальныя цягі галоўнага фасада, збор інтэр”еру, дэкараваны скульптурнымі ўзорыстымі цягамі-нервюрамі, характэрныя прыметы ў стылі рэнесансу. У Беларусі захаваліся толькі адзінкавыя пабудовы падобнага тыпу.

Асаблівасць кампазіцыі храма — круглая вежа на паўднёвым бакавым фасадзе, якая мае рысы архітэктуры абароннага тыпу. Падобныя вежы сустракаюцца і ў іншых помніках беларускага дойлідства XV—XVII стст. Можна выказаць здагадку, што ўводзіны ў кампазіцыю касцёла ў Чарнаўчыцах такой вежы з”яўляецца прамым уплывам мясцовых і сталых традыцыйнымі архітэктурна-будаўнічых прыёмаў.

раскрыць увесь тэкст