Гарадзішча старажытнага Бярэсця

Гарадзішча старажытнага Берасця — адзін з самых значных археалагічных помнікаў Беларусі, які ўяўляе сабой рэшткі сярэднявечнага горада, заснаванага ў канцы X стагоддзя. Яно размешчана на тэрыторыі Валынскага ўмацавання Брэсцкай крэпасці, у месцы зліцця ракі Мухавец з Заходнім Бугам. Бересце было важным фарпостам Кіеўскай Русі, які ахоўваў заходнія межы дзяржавы і кантраляваў гандлёвыя шляхі, што злучалі Русь з Польшчай і краінамі Заходняй Еўропы.

Сёння гарадзішча з’яўляецца ўнікальным музеем-запаведнікам, які прыцягвае ўвагу даследчыкаў, гісторыкаў і турыстаў. Тут можна ўбачыць старажытныя пабудовы, якія захаваліся дзякуючы асаблівай методыцы кансервацыі, а таксама артэфакты, выяўленыя падчас археалагічных раскопак. Экскурсіі па Беларусі з наведваннем гэтага месца дазваляюць дакрануцца да гісторыі і даведацца, як жылі людзі тысячу гадоў таму.

Гісторыя стварэння

Бересце ўпершыню згадваецца ў Іпацьеўскім летапісе 1019 года як умацаваны горад, што знаходзіўся на мяжы рускіх і польскіх земляў. Аднак яго заснаванне звязана з ваеннымі паходамі князя Уладзіміра Святаславіча, які ў 983 годзе заваяваў племя яцвягаў, што жылі на гэтых землях. Для замацавання заваяваных тэрыторый ён пабудаваў тут умацаваную крэпасць. Пазней горад адыгрываў важную ролю ў змаганні паміж рускімі князямі, пра што сведчаць летапісныя звесткі пра бітвы, што адбываліся тут, уключаючы сутыкненне Яраслава Мудрага з князем Святополкам.

Назва «Бересце» мае некалькі версій паходжання. Адна з іх звязвае яго з мясцовай пародай вяза, які на Палессі называюць «берест». Паводле іншай версіі, назва паходзіць ад падання, паводле якога багаты купец, падарожнічаючы з таварам, праклаў дарогу праз балота, паклаўшы яе бярозавымі бервянамі і пакрыўшы бярозавай карой. Гэтае месца сталі называць «Берестень», а потым — Бересце.

Сучасны стан

Гарадзішча старажытнага Берасця было выяўлена ў 1968 годзе на тэрыторыі Валынскага ўмацавання Брэсцкай крэпасці. Падчас раскопак 1969 года археолагі выявілі добра захаваныя рэшткі 17 жылых і гаспадарчых пабудоў, дашчаныя маставыя і мноства бытавых прадметаў. Асаблівасць берэсцейскіх пабудоў у тым, што яны маюць да 12 вянкоў (шарагоў бервяноў), што робіць іх унікальнымі сярод славянскіх археалагічных знаходак. Напрыклад, у Ноўгарадзе раней унікальнай лічылася пабудова з 5 вянкоў, а ў Берасці знойдзены пабудовы з захаванымі элементамі даху і дзвярнымі праёмамі.

Сярод знаходак, знойдзеных у культурным пласце гарадзішча, ёсць прадметы, якія сведчаць пра высокі ўзровень рамесніцкай вытворчасці: прылады працы, зброя, вырабы з каляровых металаў, косці, дрэва, а таксама жаночыя ўпрыгажэнні. Асаблівай цікавасцю карыстаецца драўляны грабеньчык з літарамі стараславянскага алфавіту, ажурны срэбны кулон, кола са ступіцай і воссю, ваўняная пальчатка і іншыя артэфакты.

У 1971 годзе гарадзішча старажытнага Берасця стала першым аб’ектам у СССР, які быў законсерваваны ў палявых умовах. У 1982 годзе на яго месцы быў адкрыты археалагічны музей-запаведнік «Берэсцейскае гарадзішча». Пад велізарным шкляным купалам захаваліся археалагічныя знаходкі, якія цяпер даступныя для вывучэння і агляду. Прагулка па музеі пераносіць наведвальнікаў у мінулае, дазваляючы ўбачыць, як выглядалі жылыя кварталы старажытнага горада.

Экскурсіі з аглядам гарадзішча

Наведванне гарадзішча старажытнага Берасця — папулярны напрамак сярод турыстаў і даследчыкаў. Тут праводзяцца экскурсіі, якія дазваляюць пазнаёміцца з гісторыяй Старажытнай Русі і ўбачыць добра захаваныя артэфакты. Экскурсіі па Беларусі уключаюць агляд экспазіцый музея-запаведніка, дзе прадстаўлены рэканструяваныя дамы X–XI стагоддзяў, прадметы побыту, зброя і ўпрыгажэнні.

Для гасцей сталіцы даступныя экскурсіі з Мінска, якія можна забраніраваць загадзя. Такія туры звычайна ўключаюць наведванне Брэсцкай крэпасці, а таксама іншых знакавых мясцін рэгіёна. Забраніраваць экскурсію з аглядам гарадзішча можна на нашым сайце. Дасведчаныя гіды раскажуць пра гісторыю горада, яго ролю ў Сярэднявеччы і адкрыюць цікавыя факты, звязаныя з знойдзенымі артэфактамі.

Экскурсія па гарадзішчы старажытнага Берасця — гэта магчымасць акунуцца ў мінулае, даведацца, як выглядаў старажытны горад, якім быў побыт яго жыхароў і якія гістарычныя падзеі адбываліся на гэтых землях.