- Галоўная
- →
- Славутасці
- →
- помнік В.М.Азіну
помнік В.М.Азіну
На вуліцы Францыска Скарыны ўстаноўлены помнік Уладзіміру Марцінавічу Азіну — ураджэнцу Полацка, герою Грамадзянскай вайны і першаму камдыву, удастоенаму Ордэна Чырвонага Сцяга. Манумент быў адкрыты ў 1979 годзе і нагадвае пра яго мужнасць, стратэгічны геній і стойкасць духу.
Легендарны палкаводзец і разведчык
Уладзімір Азін быў адным з самых таленавітых камандзіраў свайго часу. Ён асабіста ўдзельнічаў у баях, праводзіў разведвальныя аперацыі і прымаў смелыя рашэнні. Гісторыя сведчыць, што нават знаходзячыся ў палоне, ён не здрадзіў сваім ідэалам, а белагвардзейцы распаўсюджвалі фальшывыя лісты ад яго імя, каб дэмаралізаваць Чырвоную Армію.
Дзяцінства і пачатак вайсковай кар’еры
Будучы камандзір нарадзіўся 26 верасня (8 кастрычніка) 1895 года ў вёсцы Мар'янава, Полацкага павета. Па паходжанні ён быў латышом (паводле іншых версій – казакам або сынам памешчыка). Атрымаўшы добрую адукацыю, Азін працаваў на фабрыцы ў Рызе, але ў 1916 годзе быў прызваны ў армію і накіраваны на фронт Першай сусветнай вайны.
Рэвалюцыя і шлях у Чырвоную Армію
З 1918 года Азін актыўна ўдзельнічаў у Грамадзянскай вайне. Ён узначаліў латышскі камуністычны атрад, а затым сфармаваў першую савецкую вайсковую частку ў Вятцы. Дзякуючы арганізатарскім талентам і адвазе, яго падраздзяленне хутка расла і стала асновай для фарміравання 28-й стралковай дывізіі.
Ваенныя подзвігі і стратэгічны геній
У шэрагах Чырвонай Арміі Азін адыграў ключавую ролю ў баях супраць белагвардзейцаў. Яго 28-я дывізія, вядомая як «Жалезная», удзельнічала ў баях на Усходнім фронце, вызваляла Казань, Іжэўск і Екацярынбург. Азін асабіста падымаў байцоў у атаку, праяўляючы неверагодную мужнасць і волю да перамогі.
Апошні бой і трагічная гібель
У лютым 1920 года Уладзімір Азін трапіў у палон да белагвардзейцаў. Нягледзячы на прапанову перайсці на іх бок, ён застаўся верным сваім перакананням. Паводле розных версій, Азін быў падвергнуты катаванням і пакараны смерцю: яго альбо расстралялі, альбо павесілі, альбо разарвалі коньмі. Гэта яшчэ раз падкрэслівае яго адданасць справе рэвалюцыі і нязломны дух.
Памяць пра героя
Сёння імя Уладзіміра Азіна займае годнае месца ў гісторыі. У яго гонар названы вуліцы, усталяваны помнікі, а яго подзвігі ўвекавечаны ў кнігах і фільмах. Наведаць помнік у Полацку – гэта дакрануцца да гісторыі аднаго з самых мужных палкаводцаў Грамадзянскай вайны.