Маларыта

Маларыта - адміністрацыйны цэнтр Маларыцкага раёна Брэсцкай вобласці. Горад размешчаны ў 52 км ад г. Брэста, у 353 км ад г. Мінск і ў 20 км ад мяжы з Украінай. Маларыта злучаная аўтамабільнымі дарогамі з Кобрынам і Брэстам.

Па дадзеных археалагічных раскопак землі Маларыцкага раёна былі заселеныя першабытнымі людзьмі яшчэ ў IX-VIII стст. да н.э. Упершыню паселішча пад назвай Рыта Малая згадваецца ў «Апісанні межаў паміж вялікім княствам Літоўскім і Каронай Польскай». Ужо ў 1566 г. вёска Рыта Малая паводле пісьмовых крыніц з'яўляецца каралеўскай уласнасцю. У 1682 г. у вёсцы налічвалася 42 гаспадаркі і 38 участкаў зямлі, 2 з якіх належалі царкве.

У 1768 г. у Маларыце функцыянавала металургічная мануфактура, якая акрамя ўсяго іншага вырабляла катлы для піўных заводаў. У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 г. мястэчка пераходзіць да Расійскай імперыі. У 1862 г. у Маларыце адкрылася народнае вучылішча, а ў 1878 г. пачаўся рух па Брэсцка-Кіеўскай чыгунцы. Будаўніцтва і запуск чыгункі шмат у чым спрыялі развіццю мястэчка. Ужо ў 1887 г. у Маларыце пачаў працаваць адзін з найбуйнейшых на той час шклозаводаў - Чарнянскі.

Падчас Першай сусветнай вайны ў перыяд з верасня 1915 па сакавік 1918 г. Маларыта была акупаваная нямецкімі войскамі, а пазней - палякамі. Па выніках Рыжскага мірнага дагавору 1921 г. Маларыта ўвайшла ў склад Польшчы, дзе знаходзілася да восені 1939 г. З 1939 г. Маларыта ўвайшла ў склад БССР, а ўжо ў наступным годзе быў утвораны Маларыцкі раён. Маларыцкі раён быў акупаваны нямецка-фашысцкімі захопнікамі з першых дзён Вялікай Айчыннай вайны - з чэрвеня 1941 г. да ліпень 1944 г. За час акупацыі гітлераўцамі было спалена 20 вёсак. Ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў Маларыта была вызвалена 20 ліпеня 1944 г. часткамі першага Беларускага фронту разам з мясцовымі партызанскімі атрадамі.

Сёння Маларыта - невялікі раённы цэнтр, у якім функцыянуюць некалькі прамысловых прадпрыемстваў, устаноў адукацыі і культуры.

Наведаць Маларыту можна па шляху ў Брэст або Кобрын. У самім горадзе цікавасць уяўляе царква Святога Мікалая 1907 г., узведзеную на месцы згарэлага раней храма.