Давід-Гарадок

Давыд-Гарадок - горад раённага падпарадкавання ў Столінскім раёне Брэсцкай вобласці. Размешчаны на рацэ Гарынь ў 99 км ад Пінска, у 273 км ад Брэста, у 292 км ад Мінска. Адлегласць да мяжы з Украінай складае 48 км. Праз Давыд-Гарадок праходзіць дарога рэспубліканскага значэння Жыткавічы - Давыд-Гарадок - мяжа Украіны.

раскрыць увесь тэкст

Лічыцца, што Давыд-Гарадок быў заснаваны ў 1100 г. валынскім князем Давыдам Ігаравічам ад якога і пайшла назва паселішча, якое раней называлася проста «Гарадок». З XV стагоддзя назва некалькі змянілася да Гарадка Давыдава, а з XVII ст. горад атрымаў сваю сучасную назву - Давыд-Гарадок.

З сярэдзіны XIV стагоддзя Давыд-Гарадок уваходзіць у склад Вялікага княства Літоўскага і становіцца валоданнем літоўскіх князёў. У XVI ст. Вялікі князь літоўскі і польскі кароль Жыгімонт I перадае свае палескія валодання, у тым ліку і Давыд-Гарадок сваёй жонцы - каралеве Боне Сфорца, якая праводзіць шэраг адміністрацыйных і гаспадарчых рэформаў, якія спрыяюць развіццю краю. Падчас праўлення Боны Сфорца Давыд-Гарадок часта падвяргаўся нападам татар. Так, у 1527 г. вялікі гетман літоўскі Канстанцін Астрожскі разбіў войска татараў каля Пінска, пасля чаго палонным татарам было дазволена асесці ў Давыд-Гарадку і прыняўшы праваслаўе ажаніцца на мясцовых дзяўчынах.

У сярэдзіне XVI стагоддзя кароль Жыгімонт II Аўгуст перадаў мястэчка віленскаму ваяводзе, князю Мікалаю Радзівілу Чорнаму. Пасля чаго Давыд-Гарадок быў ператвораны ў маярат і перадаваўся па спадчыне старэйшаму з сыноў роду. Радзівілы валодалі мястэчкам да пачатку ХХ стагоддзя.

У XVI стагоддзі Давыд-Гарадок становіцца буйным гандлёвым цэнтрам, які спецыялізуецца на гандлі збожжам, рыбай, мёдам, грыбамі, ягадамі, дзічынай, хатняй птушкай, вырабамі рамеснікаў. Больш за палову насельніцтва горада было занята гандлем. Вядома, што горад меў Магдэбургскае права, якое атрымаў у канцы XVI стагоддзя ад Альбрэхта Радзівіла, хоць ніякіх дакументаў, якія сведчаць пра гэта, не захавалася. На самастойнасць горада паказваюць даныя аб наяўнасцi саслоўя мяшчан у Давыд-Гарадку, выбарнасць кіруючых органаў улады, а таксама самастойнасць ў эканамічным жыцці.

У 1793 г. у выніку Другога падзелу Рэчы Паспалітай Давыд-Гарадок увайшоў у склад Расійскай імперыі. У XIX стагоддзі ў мястэчку актыўна развівалася прамысловасць: функцыянавалі броварны і гарбарны заводы, суднаверф, маслабойня, млыны, а таксама лесапільня. У лістападзе 1917 г. у Давыд-Гарадку была ўсталяваная савецкая ўлада, а ўжо ў 1918-1920-я гг. горад акупавалі спачатку нямецкія, а пазней - польскія войскі.

Згодна з умовамі Рыжскага мірнага дагавору 1921 г. Давыд-Гарадок, як частка Заходняй Беларусі, увайшоў у склад Польшчы, дзе знаходзіўся да пачатку Другой сусветнай вайны ў 1939 г. Восенню гэтага ж года савецкія войскі ўвайшлі на тэрыторыю Заходняй Беларусі, якая, з гэтага моманту, увайшла ў склад БССР. 7 ліпеня 1941 г. Давыд-Гарадок быў пакінуты Чырвонай Арміяй і акупаваны нямецка-фашысцкімі войскамі. Вызвалены 9 ліпеня 1944 года войскамі 1-га Беларускага фронту ў ходзе Беларускай стратэгічнай наступальнай аперацыі. У час Вялікай Айчыннай вайны ў мястэчку было арганізавана габрэйскае гета, у якім было знішчана практычна ўсё яўрэйскае насельніцтва мястэчка.

Сёння Давыд-Гарадок - гэта сучасны горад, у якім функцыянуюць прамысловыя прадпрыемствы, культурныя і адукацыйныя ўстановы.

раскрыць увесь тэкст

Найбольшую цікавасць для турыстаў у Давыд-Гарадку ўяўляе драўляная трохсрубная Георгіеўская царква, збудаваная ў 1724 г. i якая з'яўляецца правобразам многіх культавых будынкаў XVIII ст. Знешняе ўбранне царквы даволі сціплае, аднак, драўляная разьба ў алтарнай частцы храма ўяўляе сабой выдатны ўзор народнай творчасці.

У цэнтры горада узвышаецца помнік заснавальніку мястэчка – князю Давіду. Акрамя таго, непадалёк размешчана старажытнае замчышча. Таксама ў горадзе захаваліся штаб польскага пагранічнага батальёна, дзе размяшчаліся салдацкія казармы і старыя габрэйскія могілкі. Выдатным узорам рэтраспектыўна-рускага стылю з'яўляецца пяцікупальная царква Казанскай іконы Божай Маці 1913 года пабудовы.

раскрыць увесь тэкст