Хоцімскі гісторыка-краязнаўчы музей

Рашэнне аб адкрыцці ў Хоцімску музея было прынята 30 жніўня  1996 года ў мэтах паляпшэння патрыятычнага выхавання падрастаючага пакалення, захавання гістарычнай спадчыны беларускага народа і ўмацавання сяброўскіх сувязяў славянскіх народаў. Хоцімскі музей створаны 26 верасня 1998 года, у дзень 600-годдзя заснавання Хоцімска і 55-годдзя вызвалення раёна ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, і захоўвае гісторыю беларусаў, якія жылі на памежных з расійскімі землях. Будынак, у якім размясціўся музей, з'яўляецца архітэктурным помнікам Хоцімска 80-х гадоў ХIХ стагоддзя (дарэвалюцыйны дом купца). У фондах музея налічваецца больш за 4 тысяч экспанатаў, прадстаўленых на 3 пастаянных экспазіцыях, таксама працуе выставачная зала, створаны гурток саломапляцення, аформлена выстава работ кіраўніка і вучняў дадзенага гуртка.

Штогод сіламі супрацоўнікаў музея праводзяцца сустрэчы з навучэнцаў школ з ветэранамі Вялікай Айчыннай вайны "Памятныя вёрсты", сустрэчы з воінамі-інтэрнацыяналістамі "Афганістан. Месца трагедыі і славы", ток-шоу для старшакласнікаў краязнаўчай, экалагічнай і маральнай накіраванасці. Для атрымання экспазіцыйных матэрыялаў па старажытнай гісторыі Хоцімска праводзяцца археалагічныя і этнаграфічныя экспедыцыі.

Мястэчка Хоцімск, як лічаць навукоўцы, з'явілася дзесьці паміж 1695 годам і 1700-м годам як слабада - паселішча, у якім людзі на пэўны час былі вызваленыя ад падаткаў. Слабодка Хоцімск ўпершыню згадваецца у 1709 годзе. Гэты год і лічыцца першым згадваннем аб сучасным мястэчку Хоцімск.