Добруш

Добруш - адміністрацыйны цэнтр Добрушскага раёна Гомельскай вобласці на паўднёвым усходзе рэспублікі паблізу беларуска-рускай мяжы. Горад размешчаны на рацэ Іпуць у 30 км ад Гомелю і 325 км ад Мінска. Праз горад праходзяць аўтамабільнае шашы М1 (Селішча - Гомель - Кобрын) і аўтамабільная дарога Р124 (Ветка - Добруш - Церахоўка - Весялоўка). У Добрушы таксама знаходзіцца аднайменная чыгуначная станцыя на лініі Гомель - Унеча (Расія).

Добруш вядомы з сярэдзіны XVI ст. як вёска ў Гомельскім старостве Вялікага княства Літоўскага. З даўніх пор Добруш быў рамесным пунктам, у якім выраблялі ветразі і ліны. У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 г. Добруш быў уключаны ў склад Расійскай імперыі. У 1775 г. расійская імператрыца Кацярына II перадала Добруш у валоданне фельдмаршалу П. Румянцаву-Задунайскаму, які пабудаваў тут палатняна-парусінавую мануфактуру, мукамольную мануфактуру, цукровы завод. З 1834 г. Добрушчына перайшла ў валоданне роду Паскевічаў . З іх імем злучана стварэнне ў Добрушы папяровай фабрыкі. З пракладкай чыгуначнай лініі Гомель - Бранск быў пакладзены пачатак рэгулярным пасажырскімі і грузавым перавозкам у раёне. У 1887 г. у Добрушы адкрылася аднайменная чыгуначная станцыя.

1 студзеня 1919 г. Добруш увайшоў у склад БССР, аднак 16 студзеня, разам з іншымі тэрыторыямі ўсходняй Беларусі, ужо быў перададзены РСФСР. У 1926 г. вярнуўся ў склад БССР, дзе ён атрымаў афіцыйны статус працоўнага пасёлка і стаў цэнтрам раёна, а ў 1927 г. ужо атрымаў статус горада. У гады Вялікай Айчыннай вайны з жніўня 1941 г. па кастрычнік 1943 г. Добруш знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй. У сакавіку 1963 г. Добруш атрымаў статус горада абласнога падпарадкавання. раскрыць увесь тэкст

У горадзе захавалася гістарычная забудова горада канца XIX - пачала XX стст.: лякарня, жылая хата працаўнікоў папяровай фабрыкі, радавая забудова, будынак былой школы для работнікаў папяровай фабрыкі, у якім цяпер размяшчаецца раённы краязнаўчы музей. У 3 км ад горада знаходзіцца гарадзішча ранняга жалезнага веку.

Галоўным прамысловым заводам і знакам горада з'яўляецца Добрушская папяровая фабрыка. У 1849 г. граф І.Ф. Паскевіч вырашыў пабудаваць у Добрушы папяровую фабрыку. Аднак ажыццявіць планы здолеў толькі яго нашчадак, царскі генерал-ад'ютант Ф.І.Паскевіч. У 1870 г. малады князь запрасіў у Добруш замежных і расійскіх спецыялістаў для стварэння фабрыкі. У канцы XIX ст. на папяровай фабрыцы была пабудавана першая ў Беларусі электрастанцыя для прамысловасці. У 1917 г. фабрыку зачынілі, а ў 1919 г. прадпрыемства было нацыяналізавана з прыходам савецкай улады. 17 кастрычніка 1922 г. фабрыцы быў прысвоены тытул «Герай працы». У 2004 г. у цэнтры горада Добруша быў усталяваны помнік заснавальніку папяровай фабрыкі Ф. І. Паскевічу і ў яго гонар была перайменавана цэнтральная вуліца горада.